Speculaas of speculoos? Wat is juist en waar komt het vandaan.
Nog maar vier keer slapen en de Sint wandelt over de daken! Sinterklaas staat bij De Warme Bakker gelijk aan speculoos. Maar hoe komen we eigenlijk aan die naam? En is het ‘speculaas’ of ‘speculoos’?
Waar komt ‘speculaas’ vandaan?
Speculaas bestaat al zo lang dat we niet heel zeker zijn welk volk het eerst zo’n lekkere koeken bakte. Er doen dan ook verschillende verhalen de ronde over het ontstaan van de naam ‘speculaas’:
- Een eerste en vaak gehoorde verklaring legt meteen een verband met Sinterklaas - al is het ver gezocht. Het Latijnse ‘speculator’ betekent ‘hij die alles ziet’. In het Oud-Grieks komt dat overeen met ‘episkopos’ of ‘bisschop’ en dat was de bijnaam van Sint-Nicolaas. Vroege Christenen bakten naar verluidt koeken voor heiligen, bijvoorbeeld voor Sint-Nicolaas.
- Nog een vaak geloofde verklaring start ook met een Latijns woord: ‘speculum’. Dat betekent ‘spiegel’ en zou de oorsprong zijn van ‘speculaas’ omdat een speculaaspop het spiegelbeeld is van de afbeelding op de gebruikte koekplank (oude bakvorm).
- ‘Speculaas’ kan ook komen van ‘speculeren’. Dat betekende vroeger ‘het kruiden van deeg’.
- Nog een andere verklaring houdt het simpel: ‘speculaas’ komt van ‘specerij’, opnieuw een verwijzing naar de kruiden die speculaas typeren (kaneel, nootmuskaat, kruidnagel, anijszaad, kardemom en variaties).
Zelfs dit zijn niet alle geschiedenissen rond het woord ‘speculaas’. In welke oorsprong geloof jij?
Speculaas of speculoos?
Speculaas is vooral populair in Nederland, België, Noord-Frankrijk, Luxemburg, het Duitse Westfalen en het Rijnland. Nederlanders spreken van ‘speculaas’. ‘Speculoos’ is een Vlaamse spellingsvariant, een Belgicisme.
Bracht al die speculatie je aan het watertanden? Haast je naar De Warme Bakker in je buurt, wie zoet is koopt er lekkers!
Bronnen: Wikipedia, eten-en-drinken.infonu.nl, vanderpigge.nl, hetscheepvaartmuseum.nl
